Στιχουργοί: Χρήστος Παπαδόπουλος
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Έκιτι, παλαιά καιρούς έμορφα κεαμέτι͜α Επαίρ’ναμε την κεμεντζ̌έν, εποίναμ’ μουχαπέτι͜α Εσκάλωναμε το ρακίν μ’ έναν βούραν ελαίας Εσύρ’νεν και -ν- ο λυριτζ̌ής γλυκέα τοξαρέας Ελάσκουμ’νες μεσανυχτί’ όλι͜α τα μαχαλάδες Τραγωδίας πα -ν- έλεγαμ’ τ’ έμορφους τοι χ̌ι͜οράδες Σαρίγουζ όλ’ εχόρευαμ’ απάν’ και σο αλώνι Το κεμεντζ̌όπον έκουγαμ’ αρ’ ους να ξημερώνει
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| γλυκέα | (επιρρ.) γλυκά | ||
| έκιτι | έκφραση αναπόλησης που υποδηλώνει νοσταλγία για κάτι παρελθοντικό | hey gidi | |
| έκουγαμ’ | ακούγαμε | ||
| ελαίας | (τα) ελιές, (τη) ελιάς | ||
| ελάσκουμ’νες | περιφερόμασταν, τριγυρνούσαμε, περιπλανιόμασταν | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| έλεγαμ’ | λέγαμε | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφους | όμορφους/ες | ||
| επαίρ’ναμε | παίρναμε | ||
| εποίναμ’ | κάναμε, φτιάχναμε | ποιέω-ῶ | |
| εσκάλωναμε | αρχινούσαμε, ξεκινούσαμε, εκκινούσαμε ένα έργο/δουλειά | ||
| εσύρ’νεν | έσερνε, τραβούσε, έριχνε | ||
| εχόρευαμ’ | χορεύαμε | ||
| κεαμέτι͜α | πολύς θόρυβος, φασαρίες μτφ. μεγάλη ποσότητα από κάτι | kıyamet/ḳiyāmet | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κεμεντζ̌όπον | (υποκορ.) λύρα | kemençe/kemānçe | |
| μαχαλάδες | γειτονιές | mahalle/maḥalle | |
| μεσανυχτί’ | την ώρα του μεσονυχτίου | ||
| μουχαπέτι͜α | κουβέντες, φιλικές συνομιλίες, συνεκδ. φιλικές συνεστιάσεις (συνήθως μετά μουσικής) | muhabbet/maḥabbet | |
| όλ’ | όλοι/α | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| ρακίν | αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī | |
| Σαρίγουζ | ονομασία χορού | Sarı+kız = ξανθό κορίτσι | |
| τοι | τους/τις | ||
| τοξαρέας | δοξαριές | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| χ̌ι͜οράδες | χήρες |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| γλυκέα | (επιρρ.) γλυκά | ||
| έκιτι | έκφραση αναπόλησης που υποδηλώνει νοσταλγία για κάτι παρελθοντικό | hey gidi | |
| έκουγαμ’ | ακούγαμε | ||
| ελαίας | (τα) ελιές, (τη) ελιάς | ||
| ελάσκουμ’νες | περιφερόμασταν, τριγυρνούσαμε, περιπλανιόμασταν | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| έλεγαμ’ | λέγαμε | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφους | όμορφους/ες | ||
| επαίρ’ναμε | παίρναμε | ||
| εποίναμ’ | κάναμε, φτιάχναμε | ποιέω-ῶ | |
| εσκάλωναμε | αρχινούσαμε, ξεκινούσαμε, εκκινούσαμε ένα έργο/δουλειά | ||
| εσύρ’νεν | έσερνε, τραβούσε, έριχνε | ||
| εχόρευαμ’ | χορεύαμε | ||
| κεαμέτι͜α | πολύς θόρυβος, φασαρίες μτφ. μεγάλη ποσότητα από κάτι | kıyamet/ḳiyāmet | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κεμεντζ̌όπον | (υποκορ.) λύρα | kemençe/kemānçe | |
| μαχαλάδες | γειτονιές | mahalle/maḥalle | |
| μεσανυχτί’ | την ώρα του μεσονυχτίου | ||
| μουχαπέτι͜α | κουβέντες, φιλικές συνομιλίες, συνεκδ. φιλικές συνεστιάσεις (συνήθως μετά μουσικής) | muhabbet/maḥabbet | |
| όλ’ | όλοι/α | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| ρακίν | αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī | |
| Σαρίγουζ | ονομασία χορού | Sarı+kız = ξανθό κορίτσι | |
| τοι | τους/τις | ||
| τοξαρέας | δοξαριές | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| χ̌ι͜οράδες | χήρες |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 