
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σ’ όραμα μ’ ετριύλιζαν [τσ̌άνουμ, γιαρ] τη μαχαλάς κορτσόπα [λέγω] Αναμεσά τουν είδα σε [τσ̌άνουμ, γιαρ] σην καρδία μ’ εκόπα [λέγω] Τσ̌άνουμ, τσ̌άνουμ, ε! κορτσόπον, [λέγω] κατήβα σο πεγαδόπον [λέγω] Φέρον με κρύον νερόπον [λέγω] με το τσ̌αμουρένεν το τεστόπον [λέγω] για τ’ εμόν το χατιρόπον [λέγω] Καν’νάν μ’ αφήντς να μη δα̤βαίν’ [τσ̌άνουμ, γιαρ] απάν’ σο κατωθύρι σ’ [λέγω] Ανάμ’νον με θα έρχουμαι [τσ̌άνουμ, γιαρ] ση μάνα σ’ και σον κύρη σ’ [λέγω] Τσ̌άνουμ, τσ̌άνουμ, ε! κορτσόπον, [λέγω] κατήβα σο πεγαδόπον [λέγω] Φέρον με κρύον νερόπον [λέγω] με το τσ̌αμουρένεν το τεστόπον [λέγω] για τ’ εμόν το χατιρόπον [λέγω] ♫ Θα παίρω ας σον παράδεισον, [τρυγόνι μ’, τρυγόνα μ’] αρνί μ’, τ’ ανοιγαρόπα [ωφ! ωφ! ωφ! αμάν!] Κι όλα τα άστρα τ’ ουρανού [τρυγόνι μ’, τρυγόνα μ’] σ’ εσά τα ποδαρόπα [ωφ! ωφ! ωφ! αμάν!] Λέγ’νε με, ξαν, λέγ’νε με «Αγαπάς την έμορφον, π’ έχ̌’ τα μέσα τα λεγνά και τα κάλλια τα πολλά» Ο πρόσωπο σ’ έν’ άνοιξη [τρυγόνι μ’, τρυγόνα μ’] τ’ ομμάτα̤ σ’ καλοκαίρι [ωφ! ωφ! ωφ! αμάν!] Πόσα καρδίας έκαψες; [τρυγόνι μ’, τρυγόνα μ’] Ένας Θεός εξέρει! [ωφ! ωφ! ωφ! αμάν!] Λέγ’νε με, ξαν, λέγ’νε με «Αγαπάς την έμορφον, π’ έχ̌’ τα μέσα τα λεγνά και τα κάλλια τα πολλά»
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αναμεσά | ανάμεσα | ||
| ανάμ’νον | περίμενε | ||
| ανοιγαρόπα | κλειδάκια | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| αφήντς | αφήνεις | ||
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| δα̤βαίν’ | (για τόπο) περνάει, διασχίζει, (για χρόνο) περνάει (γενικότερα) περνάει, παύει, τελειώνει | διαβαίνω | |
| εκόπα | κόπηκα | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| εσά | δικά σου/σας | ||
| ετριύλιζαν | τριγύριζαν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| κάλλια | κάλλη | ||
| καν’νάν | κανέναν | ||
| καρδίας | (τη, γεν.) καρδιάς, (τα, ονομ. πληθ.) καρδιές | ||
| κατήβα | (προστ.) κατέβα | ||
| κατωθύρι | κατώφλι, η παράπλευρη και κάτω ξύλινη δοκός της πόρτας, ο πρόδρομος | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| λεγνά | λιγνά | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μαχαλάς | γειτονιάς | mahalle/maḥalle | |
| νερόπον | νεράκι | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ομμάτα̤ | μάτια | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| πεγαδόπον | βρυσούλα | ||
| ποδαρόπα | ποδαράκια | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τεστόπον | μικρή υδρία, κανατούλα | testa | |
| τουν | τους | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τρυγόνι | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσ̌αμουρένεν | πήλινο, το φτιαγμένο από λάσπη | çamur | |
| τσ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| φέρον | (προστ.) φέρε | ||
| χατιρόπον | (υποκορ.) χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αναμεσά | ανάμεσα | ||
| ανάμ’νον | περίμενε | ||
| ανοιγαρόπα | κλειδάκια | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| αφήντς | αφήνεις | ||
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| δα̤βαίν’ | (για τόπο) περνάει, διασχίζει, (για χρόνο) περνάει (γενικότερα) περνάει, παύει, τελειώνει | διαβαίνω | |
| εκόπα | κόπηκα | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| εσά | δικά σου/σας | ||
| ετριύλιζαν | τριγύριζαν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| κάλλια | κάλλη | ||
| καν’νάν | κανέναν | ||
| καρδίας | (τη, γεν.) καρδιάς, (τα, ονομ. πληθ.) καρδιές | ||
| κατήβα | (προστ.) κατέβα | ||
| κατωθύρι | κατώφλι, η παράπλευρη και κάτω ξύλινη δοκός της πόρτας, ο πρόδρομος | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| λεγνά | λιγνά | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μαχαλάς | γειτονιάς | mahalle/maḥalle | |
| νερόπον | νεράκι | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ομμάτα̤ | μάτια | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| πεγαδόπον | βρυσούλα | ||
| ποδαρόπα | ποδαράκια | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τεστόπον | μικρή υδρία, κανατούλα | testa | |
| τουν | τους | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τρυγόνι | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσ̌αμουρένεν | πήλινο, το φτιαγμένο από λάσπη | çamur | |
| τσ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| φέρον | (προστ.) φέρε | ||
| χατιρόπον | (υποκορ.) χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir |

