Ατσ̌ά θα γουρταρεύκουμαι

fullscreen

Ατσ̌ά θα γουρταρεύκουμαι
και να γλυτώνω, αρνί μ’,
αρ’ /και -ν- απ’ αούτα τα κακά
ντ’ εγρίβωσαν απάν’ ι-μ’;

«Ήμαρτα» είπα σον Θεόν,
τσ̌ίξον με, Παναΐα!
Τα τέρτι͜α και τα βάσανα
όλιαν εδώκες μίαν!

Όλια τα τέρτι͜α εδώκε με
αούτος ο Θεός -ι!
’Κι θα ’πορώ να σύρ’ ατα
ο καρίπ’ς μαναχός -ι!

Ας σην τύχην, γιαβρόπο μου,
φαίνετ’ έτον γραμμένον
Όσο θα ζω απ’ ετώρα
να έν’ η ψ̌η μ’ καμένον

Η καρδι͜ά μ’ ετσ̌ουρούεψεν,
εγέντον δύο αυλάκια
Ας σ’ έναν τρέχ’νε τ’ αίματα,
ας σ’ άλλο τα φαρμάκια

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αούτα	αυτά
αούτος	αυτός
απάν’	πάνω
αρ’	εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha	ἄρα
ας σ’	(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
ας σην	απ’ την	ασό σην (από την)
ατα	αυτά
ατσ̌ά	άραγε	acep/ʿaceb
γιαβρόπο	μωράκι, μικρούλι, παιδάκι	yavru + -όπον
γουρταρεύκουμαι	γλυτώνω, διασώζομαι	kurtarmak
εγέντον	έγινε
εγρίβωσαν	προσκολλήθηκαν, γαντζώθηκαν	αγριφώνω<agrafer<grappa
εδώκε	έδωσε
εδώκες	έδωσες
έν’	είναι
έτον	ήταν
ετσ̌ουρούεψεν	σάπισε, αποσυντέθηκε, φθάρθηκε	çürümek
ετώρα	τώρα
ήμαρτα	ήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε
καρίπ’ς	ξένος, μοναχικός, φτωχός, ανήμπορος / (αιτ. πληθ.) ξένους, μοναχικούς, φτωχούς, ανήμπορους	garip/ġarīb
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
μαναχός	μοναχός, μόνος
μίαν	μια φορά
όλια	όλα
Παναΐα	Παναγιά
’πορώ	(επορώ) μπορώ
σύρ’	σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει
τέρτι͜α	καημοί, βάσανα, στενοχώριες	dert
τρέχ’νε	τρέχουν
τσ̌ίξον	(προστ.) λυπήσου, συμπόνεσε	acımak
ψ̌η	ψυχή

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αούτα	αυτά
αούτος	αυτός
απάν’	πάνω
αρ’	εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha	ἄρα
ας σ’	(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
ας σην	απ’ την	ασό σην (από την)
ατα	αυτά
ατσ̌ά	άραγε	acep/ʿaceb
γιαβρόπο	μωράκι, μικρούλι, παιδάκι	yavru + -όπον
γουρταρεύκουμαι	γλυτώνω, διασώζομαι	kurtarmak
εγέντον	έγινε
εγρίβωσαν	προσκολλήθηκαν, γαντζώθηκαν	αγριφώνω<agrafer<grappa
εδώκε	έδωσε
εδώκες	έδωσες
έν’	είναι
έτον	ήταν
ετσ̌ουρούεψεν	σάπισε, αποσυντέθηκε, φθάρθηκε	çürümek
ετώρα	τώρα
ήμαρτα	ήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε
καρίπ’ς	ξένος, μοναχικός, φτωχός, ανήμπορος / (αιτ. πληθ.) ξένους, μοναχικούς, φτωχούς, ανήμπορους	garip/ġarīb
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
μαναχός	μοναχός, μόνος
μίαν	μια φορά
όλια	όλα
Παναΐα	Παναγιά
’πορώ	(επορώ) μπορώ
σύρ’	σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει
τέρτι͜α	καημοί, βάσανα, στενοχώριες	dert
τρέχ’νε	τρέχουν
τσ̌ίξον	(προστ.) λυπήσου, συμπόνεσε	acımak
ψ̌η	ψυχή

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: info@pontianlyrics.gr

Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της