Στιχουργοί: Σάββας Λαζαρίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Χριστέ μ’, να ποδεδίζω σε, βοήθα, Παναΐα μ’ Κανείς άμον τοι τ’ εμετέρτς να μη ζει την προσφυγίαν Προσφυγόπουλα μ’, φυέστεν τα χωρία έκαψαν όλια Ατά ντ’ εφέκετεν εκέσ’ θ’ απομέν’νε πασ̌τάν τσ̌όλι͜α Εκάγανε τα χωρία, ο κόσμον σα ραχ̌ία Ο Πόντον όλον σ’ άψιμον ’κ’ επέμ’νεν εγκλεσίαν Προσφυγόπουλα μ’, φυέστεν τα χωρία έκαψαν όλια Ατά ντ’ εφέκετεν εκέσ’ θ’ απομέν’νε πασ̌τάν τσ̌όλι͜α Έκαψανε και τη Σαντάν, θα καίν’ την Τραπεζούνταν Έχ̌’ κι έρχουντανε οι Τουρκάντ’, εμπαίν’νε ση Δαφνούντα Προσφυγόπουλα μ’, φυέστεν τα χωρία έκαψαν όλια Ατά ντ’ εφέκετεν εκέσ’ θ’ απομέν’νε πασ̌τάν τσ̌όλι͜α ’Σ σην θάλασσαν όλ’ έρ’τανε για την Ελλάδα φεύ’νε Να ρούζ’νε και φουρκίουνταν τόπον ’κ’ έχ’νε να στέκ’νε Προσφυγόπουλα μ’, φυέστεν τα χωρία έκαψαν όλια Ατά ντ’ εφέκετεν εκέσ’ θ’ απομέν’νε πασ̌τάν τσ̌όλι͜α
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απομέν’νε | απομένουν | ||
| ατά | αυτά | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| Δαφνούντα | (ή Δάφναι) ονομασία του λιμανιού της Τραπεζούντας το οποίο πήρε την ονομασία του από τον ποταμό Δαφνοπόταμο - Πυξίτη | δάφνη + -ούντα | |
| εγκλεσίαν | εκκλησία | ||
| εκάγανε | κάηκαν | ||
| εκέσ’ | εκεί | ||
| εμετέρτς | ημέτερους, δικούς μου (ανθρώπους) | ἡμέτερος | |
| εμπαίν’νε | μπαίνουν | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| έρ’τανε | έρχονται | ||
| έρχουντανε | έρχονται | ||
| εφέκετεν | αφήσατε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρχουντανε | είναι στον ερχομό | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| να ποδεδίζω | να χαρώ κπ | ||
| όλ’ | όλοι/α | ||
| όλια | όλα | ||
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| πασ̌τάν | ολωσδιόλου, εντελώς | baştan | |
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| ρούζ’νε | πέφτουν | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| στέκ’νε | στέκουν | ||
| τοι | τους/τις | ||
| τουρκάντ’ | Τούρκοι | ||
| τσ̌όλι͜α | έρημα, ερημικά | çöl | |
| φεύ’νε | φεύγουν | ||
| φουρκίουνταν | πνίγονται | ||
| φυέστεν | (προστ.) φύγετε | ||
| χωρία | χωριά |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απομέν’νε | απομένουν | ||
| ατά | αυτά | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| Δαφνούντα | (ή Δάφναι) ονομασία του λιμανιού της Τραπεζούντας το οποίο πήρε την ονομασία του από τον ποταμό Δαφνοπόταμο - Πυξίτη | δάφνη + -ούντα | |
| εγκλεσίαν | εκκλησία | ||
| εκάγανε | κάηκαν | ||
| εκέσ’ | εκεί | ||
| εμετέρτς | ημέτερους, δικούς μου (ανθρώπους) | ἡμέτερος | |
| εμπαίν’νε | μπαίνουν | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| έρ’τανε | έρχονται | ||
| έρχουντανε | έρχονται | ||
| εφέκετεν | αφήσατε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρχουντανε | είναι στον ερχομό | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| να ποδεδίζω | να χαρώ κπ | ||
| όλ’ | όλοι/α | ||
| όλια | όλα | ||
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| πασ̌τάν | ολωσδιόλου, εντελώς | baştan | |
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| ρούζ’νε | πέφτουν | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| στέκ’νε | στέκουν | ||
| τοι | τους/τις | ||
| τουρκάντ’ | Τούρκοι | ||
| τσ̌όλι͜α | έρημα, ερημικά | çöl | |
| φεύ’νε | φεύγουν | ||
| φουρκίουνταν | πνίγονται | ||
| φυέστεν | (προστ.) φύγετε | ||
| χωρία | χωριά |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 