Εμέν κι εσέν που θα χωρίζ’/Σουμέλα λέν’ την Παναϊάν/Είνας μάναν εγέννεσεν
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό

Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
[Ωχ! Και -ν-] Εμέν κι εσέν που θα χωρίζ’ ακόμαν ’κ’ εγεννέθεν [Εχ!] Ους να εποίκα σε τ’ εμόν το ψ̌όπο μ’ [και -ν-] ετελέθεν [Εχ! Και] Μαχ̌αίρ’ έπαρ’ και σκότα με εγώ ας ελευθερούμαι [Εχ!] Τ’ εμόν η ζωή πελίν ’κ’ έν’ απ’ ατώρα ας τερούμε ♫ Σουμέλα λέν’ την Παναγιά, Σουμέλα λέν’ κι εσέναν Θα προσκυνώ την Παναγιά κι έρχουμαι μετ’ εσέναν Η Σουμελά η Παναγιά έχει πολλά τσουντζούνας Εκεί θ’ ευτάμε τη χαράν με ζίπκας και ζουπούνας ♫ Ένας μάναν εγένεσσεν τον ήλεν και -ν- εσέναν [γιαρ] Ήλες μαραίν’ τ’ αμάραντα κι εσύ μαραίντς εμέναν [γιαρ] Αναστενάζω δεύτερον κλαίγω την ώρα μίαν [γιαρ] Σ’ έρημον την πατρίδα μου ’κ’ ευρίγουμαι καμίαν [γιαρ]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αμάραντα | (επιστ. Helichrysum stoechas) τα αγριολούλουδα ελίχρυσος ο πολύτιμος | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| εγένεσσεν | γέννησε | ||
| εγεννέθεν | γεννήθηκε | ||
| ελευθερούμαι | ελευθερώνομαι | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| εποίκα | έκανα, έφτιαξα | ποιέω-ῶ | |
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| ετελέθεν | (αμτβ.) τελείωσε, εξαντλήθηκε, μτφ. πέθανε | ||
| ευρίγουμαι | βρίσκομαι | ||
| ευτάμε | κάνουμε, φτιάχνουμε | εὐθειάζω | |
| ζίπκας | αντρικές φορεσιές της εποχής | zıpka<(αμπχαζικά) adziykva (=στενό παντελόνι) | |
| ζουπούνας | γυναικείες φορεσιές της εποχής | ζιπούνι(ν)<zipon (βενετ.) | |
| ήλεν | ήλιος/ήλιο | ||
| ήλες | ήλιος | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| μαραίντς | μαραίνεις | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πελίν | φανερό, εμφανές, πρόδηλο | belli | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σκότα | (προστ.) σκότωσε | ||
| τερούμε | κοιτάμε | ||
| τσουντζούνας | λαγόχορτο (Τραγοπώγων ο πρασόφυλλος) | ||
| χωρίζ’ | χωρίζει, ξεχωρίζει, ξεδιαλέγει | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αμάραντα | (επιστ. Helichrysum stoechas) τα αγριολούλουδα ελίχρυσος ο πολύτιμος | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| εγένεσσεν | γέννησε | ||
| εγεννέθεν | γεννήθηκε | ||
| ελευθερούμαι | ελευθερώνομαι | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| εποίκα | έκανα, έφτιαξα | ποιέω-ῶ | |
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| ετελέθεν | (αμτβ.) τελείωσε, εξαντλήθηκε, μτφ. πέθανε | ||
| ευρίγουμαι | βρίσκομαι | ||
| ευτάμε | κάνουμε, φτιάχνουμε | εὐθειάζω | |
| ζίπκας | αντρικές φορεσιές της εποχής | zıpka<(αμπχαζικά) adziykva (=στενό παντελόνι) | |
| ζουπούνας | γυναικείες φορεσιές της εποχής | ζιπούνι(ν)<zipon (βενετ.) | |
| ήλεν | ήλιος/ήλιο | ||
| ήλες | ήλιος | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| μαραίντς | μαραίνεις | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πελίν | φανερό, εμφανές, πρόδηλο | belli | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σκότα | (προστ.) σκότωσε | ||
| τερούμε | κοιτάμε | ||
| τσουντζούνας | λαγόχορτο (Τραγοπώγων ο πρασόφυλλος) | ||
| χωρίζ’ | χωρίζει, ξεχωρίζει, ξεδιαλέγει | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |

