Στιχουργοί: Αναστασία Λυκίδου | Ελένη Σιαμίδου
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Τρυγόνα μ’, άνοιξης τσ̌ιτσ̌άκ’ και πρωταυγής φυλλόπον, Σεβντάς βρεχ̌ήν επότ’σες με κι εφώταξεν το ψ̌όπο μ’ Ήντζαν εκλαίντσεν το πουλί μ’ κι επέρεν τη χαράν ατ’, τσ’ αε - Κερέκης τ’ άψιμον να ’κχ̌ύεται απάν’ ατ’ ♫ Λόγον να λέγω ’κ’ επορώ, δάκρυ͜α να κλαίγω ’κ’ έχω Τα ποδάρι͜α μ’ εγράστανε, νέ πορπατώ, νέ τρέχω Όντες θ’ αποχωρίουμες κι από σιμά σ’ θα φεύω, το μεκατίρι μ’ θα ’γροικάς κι αρ’ πόσον γιαραεύω
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αποχωρίουμες | αποχωριζόμαστε | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| άψιμον | φωτιά | ||
| βρεχ̌ήν | βροχή | ||
| γιαραεύω | χρησιμεύω | yaramak | |
| ’γροικάς | καταλαβαίνεις | ||
| εγράστανε | φθάρηκαν, έλιωσαν | γράνω/γραίνω (=ροκανίζω, κατατρώγω) | |
| εκλαίντσεν | στενοχώρησε, έκανε κπ να κλάψει | ||
| επέρεν | πήρε | ||
| επορώ | μπορώ | ||
| επότ’σες | πότισες | ||
| εφώταξεν | φώτισε | ||
| ήντζαν | οποιοσδήποτε, όποιος / οποιονδήποτε, όποιον | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Κερέκης | Κυριακής | ||
| ’κχ̌ύεται | εκχύνεται, χύνεται, εκρέει | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μεκατίρι | αξία (ηθική), ποσότητα, ικανότητα | (ενικ.) miḳdār/ (πληθ.) meḳādīr/mawaqīdīr | |
| νέ | ούτε | ne | |
| όντες | όταν | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| πορπατώ | περπατάω | ||
| σεβντάς | αγάπης, έρωτα | sevda/sevdā | |
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| τσ̌ιτσ̌άκ’ | λουλούδι | çiçek | |
| φεύω | φεύγω | ||
| φυλλόπον | φυλλαράκι | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αποχωρίουμες | αποχωριζόμαστε | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| άψιμον | φωτιά | ||
| βρεχ̌ήν | βροχή | ||
| γιαραεύω | χρησιμεύω | yaramak | |
| ’γροικάς | καταλαβαίνεις | ||
| εγράστανε | φθάρηκαν, έλιωσαν | γράνω/γραίνω (=ροκανίζω, κατατρώγω) | |
| εκλαίντσεν | στενοχώρησε, έκανε κπ να κλάψει | ||
| επέρεν | πήρε | ||
| επορώ | μπορώ | ||
| επότ’σες | πότισες | ||
| εφώταξεν | φώτισε | ||
| ήντζαν | οποιοσδήποτε, όποιος / οποιονδήποτε, όποιον | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Κερέκης | Κυριακής | ||
| ’κχ̌ύεται | εκχύνεται, χύνεται, εκρέει | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μεκατίρι | αξία (ηθική), ποσότητα, ικανότητα | (ενικ.) miḳdār/ (πληθ.) meḳādīr/mawaqīdīr | |
| νέ | ούτε | ne | |
| όντες | όταν | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| πορπατώ | περπατάω | ||
| σεβντάς | αγάπης, έρωτα | sevda/sevdā | |
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| τσ̌ιτσ̌άκ’ | λουλούδι | çiçek | |
| φεύω | φεύγω | ||
| φυλλόπον | φυλλαράκι | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 