
Στιχουργοί: Ανέστης Μωυσής
Συνθέτες: Ανέστης Μωυσής
Πουθέν πουλίν ’κι κελαηδεί, ο ήλιον ξάι ’κ’ εφάνθεν Μαύρον χαπάρ’ επέρανε ο Πόντον μουν εχάθεν [εχάθεν, εχάθεν] ο Πόντον μουν εχάθεν [εχάθεν, εχάθεν] Φεύ’νε μανάδες με μωρά, σ̌ασ̌ιρεμένα φεύ’νε! ’Κι ’ξέρ’νε πού κέσ’ να πάγ’νε αχπαραμένα τρέχ’νε [τρέχ’νε, τρέχ’νε] αχπαραμένα τρέχ’νε [τρέχ’νε, τρέχ’νε] Κλώσκουμαι, μάνα, οπίσ’ τερώ, τ’ οσπίτι͜α μουν ’κι φαίν’νταν! Εκάαν τα χωρία μουν, όλια καπνός εένταν [εένταν, εένταν] όλια καπνός εένταν [εένταν, εένταν] Πού έν’ ο κύρη μ’, ο αδερφό μ’, τ’ εμέτερα παιδία; Επέθανανε σο ραχ̌ίν ατείν’ χωρίς ταφία [ταφία, ταφία] ατείν’ χωρίς ταφία [ταφία, ταφία] Γραιάδες κλαίν’, γραιάδες κλαίν’ μοιρολογούν, με την ψ̌ην ατουν κλαίγ’νε με την ψ̌ην ατουν κλαίγ’νε Τον Πόντον μουν επέρανε, Τον Πόντον μουν επέρανε, [επέρανε] σα χ̌έρι͜α τουν επέμ’νεν σα χ̌έρι͜α τουν επέμ’νεν Ν’ αηλί εμάς, αηλί εμάς, αηλί εμάς! Ο Πόντον μουν εχάθεν [εχάθεν, εχάθεν] Ο Πόντον μουν εχάθεν [εχάθεν, εχάθεν]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ατείν’ | αυτοί | ||
| ατουν | τους | ||
| αχπαραμένα | τρομαγμένα, ξαφνιασμένα | εκσπαράσσω | |
| γραιάδες | γριές | ||
| εένταν | έγιναν | ||
| εκάαν | κάηκαν | ||
| εμέτερα | δικά μας | ἡμέτερος | |
| έν’ | είναι | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| επέρανε | πήραν | ||
| εφάνθεν | φάνηκε, εμφανίστηκε | ||
| εχάθεν | χάθηκε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κέσ’ | προς τα εκεί, προς το μέρος εκείνο | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλαίγ’νε | κλαίνε | ||
| κλώσκουμαι | γυρίζω, επιστρέφω | ||
| μουν | μας | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ξάι | καθόλου | ||
| ’ξέρ’νε | (εξέρ’νε) ξέρουν, γνωρίζουν | ||
| όλια | όλα | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| οσπίτι͜α | σπίτια | hospitium<hospes | |
| πάγ’νε | πηγαίνουν, έφυγαν, πάνε | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πουθέν | πουθενά | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| σ̌ασ̌ιρεμένα | σαστισμένα, που τα έχουν χαμένα | şaşırmak | |
| ταφία | τάφοι, το νεκροταφείο | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τουν | τους | ||
| τρέχ’νε | τρέχουν | ||
| φαίν’νταν | φαίνονται | ||
| φεύ’νε | φεύγουν | ||
| χαπάρ’ | χαμπάρι, είδηση, μαντάτο | haber/ḫaber | |
| χωρία | χωριά | ||
| ψ̌ην | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ατείν’ | αυτοί | ||
| ατουν | τους | ||
| αχπαραμένα | τρομαγμένα, ξαφνιασμένα | εκσπαράσσω | |
| γραιάδες | γριές | ||
| εένταν | έγιναν | ||
| εκάαν | κάηκαν | ||
| εμέτερα | δικά μας | ἡμέτερος | |
| έν’ | είναι | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| επέρανε | πήραν | ||
| εφάνθεν | φάνηκε, εμφανίστηκε | ||
| εχάθεν | χάθηκε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κέσ’ | προς τα εκεί, προς το μέρος εκείνο | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλαίγ’νε | κλαίνε | ||
| κλώσκουμαι | γυρίζω, επιστρέφω | ||
| μουν | μας | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ξάι | καθόλου | ||
| ’ξέρ’νε | (εξέρ’νε) ξέρουν, γνωρίζουν | ||
| όλια | όλα | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| οσπίτι͜α | σπίτια | hospitium<hospes | |
| πάγ’νε | πηγαίνουν, έφυγαν, πάνε | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πουθέν | πουθενά | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| σ̌ασ̌ιρεμένα | σαστισμένα, που τα έχουν χαμένα | şaşırmak | |
| ταφία | τάφοι, το νεκροταφείο | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τουν | τους | ||
| τρέχ’νε | τρέχουν | ||
| φαίν’νταν | φαίνονται | ||
| φεύ’νε | φεύγουν | ||
| χαπάρ’ | χαμπάρι, είδηση, μαντάτο | haber/ḫaber | |
| χωρία | χωριά | ||
| ψ̌ην | ψυχή |

