
Στιχουργοί: Χρύσανθος Θεοδωρίδης
Συνθέτες: Χρύσανθος Θεοδωρίδης
[Και] Το τακάτ’ ντ’ έχω απέσ’ σην ψ̌η μ’ [μανίτσα μ’] [και -ν-] Έναν κούρταν επέμ’νεν [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [Και] Γιανασ̌εύ’ με ο Χάροντας, [μανίτσα μ’] [και -ν-] ατός ’κι θέλ’ να παίρ’ με [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [Και] Λέει με «Κι άλλα χρόνι͜α θα ζεις! [μανίτσα μ’] [και -ν-] Έν’ γραφτόν ας ση μοίραν... [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [και] ...τον κόσμον να χαρεντερίζ’, [μανίτσα μ’] [και -ν-] η λαλι͜ά σ’ με τη λύραν» [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [Και] «Συ τραγωδείς για την σεβντάν [μανίτσα μ’] [και] χαράντας, καημούς, πόνι͜α! [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [Και -ν-] Ευτάς τ’ ανθρώπ’ς να μ’ εγροικούν [μανίτσα μ’] [και] πώς δι͜αβαίν’νε τα χρόνια» [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [Ωχ! Και -ν-] Εμέναν εγιανάσ̌εψεν, [μανίτσα μ’] [και -ν-] άλλον ’σέγκεν νισ̌άν’ -ι [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!] [Ωχ! Και] Τα ενενήντα Χορτοθέρ’ [μανίτσα μ’] [και -ν-] επέρεν τον πασ̌ά μ’-ι [Όι! ν’ αηλί τ’ εμόν τη μάναν!]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ανθρώπ’ς | ανθρώπους | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| ατός | αυτός | ||
| γιανασ̌εύ’ | πλησιάζω/ει, πλευρίζει | yanaşmak | |
| δι͜αβαίν’νε | (για τόπο) περνούν, διασχίζουν, (για χρόνο) περνούν (γενικότερα) περνούν, παύουν, τελειώνουν | διαβαίνω | |
| εγιανάσ̌εψεν | πλησίασε, πλεύρισε | yanaşmak | |
| εγροικούν | καταλαβαίνουν | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| επέρεν | πήρε | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κούρταν | γουλιά | ||
| λαλι͜ά | λαλιά, φωνή | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νισ̌άν’ | σημάδι, στόχος, αρραβώνας | nişan/nişān | |
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| πασ̌ά | πασά (βαθμός ή τίτλος τιμητικός ανώτατου πολιτικού ή στρατιωτικού επί Οθωμ. Αυτοκρατορίας), (καθομ.) άρχοντα, τιμητική προσφώνηση μεγαλύτερου αδελφού | paşa | |
| πόνι͜α | πόνοι | ||
| σεβντάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| ’σέγκεν | (εσέγκεν) έβαλε, εισήγαγε | ||
| τακάτ’ | δύναμη, αντοχή | takat/ṭāḳat | |
| τραγωδείς | τραγουδάς | ||
| χαράντας | χαρές, γάμοι | ||
| χαρεντερίζ’ | χαροποιώ/εί, ψυχαγωγώ/εί | ||
| Χορτοθέρ’ | Ιούλιο | ||
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ανθρώπ’ς | ανθρώπους | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| ατός | αυτός | ||
| γιανασ̌εύ’ | πλησιάζω/ει, πλευρίζει | yanaşmak | |
| δι͜αβαίν’νε | (για τόπο) περνούν, διασχίζουν, (για χρόνο) περνούν (γενικότερα) περνούν, παύουν, τελειώνουν | διαβαίνω | |
| εγιανάσ̌εψεν | πλησίασε, πλεύρισε | yanaşmak | |
| εγροικούν | καταλαβαίνουν | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| επέρεν | πήρε | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κούρταν | γουλιά | ||
| λαλι͜ά | λαλιά, φωνή | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νισ̌άν’ | σημάδι, στόχος, αρραβώνας | nişan/nişān | |
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| πασ̌ά | πασά (βαθμός ή τίτλος τιμητικός ανώτατου πολιτικού ή στρατιωτικού επί Οθωμ. Αυτοκρατορίας), (καθομ.) άρχοντα, τιμητική προσφώνηση μεγαλύτερου αδελφού | paşa | |
| πόνι͜α | πόνοι | ||
| σεβντάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| ’σέγκεν | (εσέγκεν) έβαλε, εισήγαγε | ||
| τακάτ’ | δύναμη, αντοχή | takat/ṭāḳat | |
| τραγωδείς | τραγουδάς | ||
| χαράντας | χαρές, γάμοι | ||
| χαρεντερίζ’ | χαροποιώ/εί, ψυχαγωγώ/εί | ||
| Χορτοθέρ’ | Ιούλιο | ||
| ψ̌η | ψυχή |

