Στιχουργοί: Χρύσανθος Θεοδωρίδης
Συνθέτες: Χρύσανθος Θεοδωρίδης
Εσέν, πουλί μ’, εγέννεσεν [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] ποϊλίσσα ακριτομάνα [Πώς κοιμάσαι μαναχέσσα;] Εσέν γάλαν εβύζαξεν [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] Μάτσ̌κας παρχαρομάνα [Πώς κοιμάσαι μαναχέσσα;] Το πόι σ’ ακριτόκαστρον, [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] τσ̌αλίκια τα ποδάρι͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχέσσα;] Τα χ̌ερόπα σ’ χρυσόσπαθα, [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] μάτι͜α μαργαριτάρι͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχέσσα;] Τα μύρας ι-σ’ σύρ’νε, πουλί μ’, [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] τη Παναΐας δάκρυ͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχέσσα;] Μυρίχκουμαι ατα, ανασπάλλω [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] τη καρδι͜άς ι-μ’ τα τέρτι͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχέσσα;] Ποϊλίσσα και λεγνέσσα, δεκαοχτώ χρονέσσα Τσ̌ίζω σε και πονώ σε ντο κείσαι μαναχέσσα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| ανασπάλλω | ξεχνώ | ||
| ατα | αυτά | ||
| εβύζαξεν | βύζαξε, θήλασε | ||
| εγέννεσεν | γέννησε | ||
| κείσαι | κείτεσαι, ξαπλώνεις | ||
| λεγνέσσα | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| λεγνή | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| μαναχέσσα | μονάχη | ||
| Μάτσ̌κας | (γεν.) Ματσούκας, περιοχή νότια της Τραπεζούντας | ||
| μύρας | μυρωδιές | ||
| μυρίχκουμαι | μυρίζω, οσφραίνομαι | ||
| Παναΐας δάκρυ͜α | το φυτό Αμάραντος (Ελίχρυσος ο πολύτιμος) | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ποϊλίσσα | ψηλή | boylu | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σύρ’νε | σέρνουν, τραβούν, ρίχνουν | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τσ̌αλίκια | χαλύβδινα | çelik | |
| τσ̌ίζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| χ̌ερόπα | χεράκια | ||
| χρονέσσα | (θηλ) χρονών |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| ανασπάλλω | ξεχνώ | ||
| ατα | αυτά | ||
| εβύζαξεν | βύζαξε, θήλασε | ||
| εγέννεσεν | γέννησε | ||
| κείσαι | κείτεσαι, ξαπλώνεις | ||
| λεγνέσσα | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| λεγνή | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| μαναχέσσα | μονάχη | ||
| Μάτσ̌κας | (γεν.) Ματσούκας, περιοχή νότια της Τραπεζούντας | ||
| μύρας | μυρωδιές | ||
| μυρίχκουμαι | μυρίζω, οσφραίνομαι | ||
| Παναΐας δάκρυ͜α | το φυτό Αμάραντος (Ελίχρυσος ο πολύτιμος) | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ποϊλίσσα | ψηλή | boylu | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σύρ’νε | σέρνουν, τραβούν, ρίχνουν | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τσ̌αλίκια | χαλύβδινα | çelik | |
| τσ̌ίζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| χ̌ερόπα | χεράκια | ||
| χρονέσσα | (θηλ) χρονών |

