
Στιχουργοί: Χρύσανθος Θεοδωρίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό | Χρύσανθος Θεοδωρίδης
Χ̌ι͜όρα μ’, ας σο πορπατέμα σ’ πολλά καταλαβαίνω Εσύ τιδέν ανάγκην ’κ’ έ͜εις, τσ̌ίζω τον σ’χωρεμένον Ε! μάρσα μαυροφόρα, ντό καλατσ̌εύ’ς τη χώραν; ’Κ’ εξέρτς εσύ ντ’ εχάλασεν η κοινωνία ατώρα; Χ̌έρα, το φιστανόπο σου φόρ’ α̤’ κι άλλο μακρύν -ι Ενέσπαλες τ’ ατέτι͜α μουν, ’χάσες την εντροπήν -ι Ε! μάρσα μαυροφόρα, ντό καλατσ̌εύ’ς τη χώραν; ’Κ’ εξέρτς εσύ ντ’ εχάλασεν η κοινωνία ατώρα; Χ̌έρα, τερείς τα παιδία σ’ κι αν είσαι σοϊγουλίσσα Θ’ ευρήκ’ς έναν τρανόν πεκιάρ’ γιατ’ είσαι τσ̌ουμπουσ̌λίσσα Ε! μάρσα μαυροφόρα, ντό καλατσ̌εύ’ς τη χώραν; ’Κ’ εξέρτς εσύ ντ’ εχάλασεν η κοινωνία ατώρα;
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| α̤’ | (α̤τό) αυτό, το | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατέτι͜α | έθιμα, (ουσ.) τυπικά | adet/ʿaded | |
| ατώρα | τώρα | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| ενέσπαλες | ξέχασες | ||
| εντροπήν | ντροπή | ||
| εξέρτς | ξέρεις, γνωρίζεις | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| εχάλασεν | χάλασε, έχωσε το χέρι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλατσ̌εύ’ς | μιλάς, συνομιλείς, συζητάς | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
| μάρσα | μαύρη, κακόμοιρη, καημένη | ||
| μουν | μας | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πεκιάρ’ | (γεν. αιτ. ενικ.) εργένη, (ονομ. πληθ.) εργένηδες | bekâr/bekār | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σοϊγουλίσσα | γεμάτη σεβασμό, ευσεβής | saygılı | |
| σ’χωρεμένον | συγχωρεμένο, μακαρίτη | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τσ̌ίζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| τσ̌ουμπουσ̌λίσσα | χαροκόπος, εύθυμη, που της αρέσει να γλεντάει | cümbüşlü<cunbiş, πιθ. εκ του αρχ. συμπόσιον | |
| φιστανόπο | φουστανάκι | fistan<fustān | |
| φόρ’ | (προστ.) φόρεσε | ||
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χ̌ι͜όρα | χήρα | ||
| χώραν | ξένους, μη οικείους, ξενιτειά |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| α̤’ | (α̤τό) αυτό, το | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατέτι͜α | έθιμα, (ουσ.) τυπικά | adet/ʿaded | |
| ατώρα | τώρα | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| ενέσπαλες | ξέχασες | ||
| εντροπήν | ντροπή | ||
| εξέρτς | ξέρεις, γνωρίζεις | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| εχάλασεν | χάλασε, έχωσε το χέρι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλατσ̌εύ’ς | μιλάς, συνομιλείς, συζητάς | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
| μάρσα | μαύρη, κακόμοιρη, καημένη | ||
| μουν | μας | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πεκιάρ’ | (γεν. αιτ. ενικ.) εργένη, (ονομ. πληθ.) εργένηδες | bekâr/bekār | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σοϊγουλίσσα | γεμάτη σεβασμό, ευσεβής | saygılı | |
| σ’χωρεμένον | συγχωρεμένο, μακαρίτη | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τσ̌ίζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| τσ̌ουμπουσ̌λίσσα | χαροκόπος, εύθυμη, που της αρέσει να γλεντάει | cümbüşlü<cunbiş, πιθ. εκ του αρχ. συμπόσιον | |
| φιστανόπο | φουστανάκι | fistan<fustān | |
| φόρ’ | (προστ.) φόρεσε | ||
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χ̌ι͜όρα | χήρα | ||
| χώραν | ξένους, μη οικείους, ξενιτειά |

