
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Μπάμπης Κεμανετζίδης
Τ’ οσπίτ’ν ατ’ς ετριγύλιζα και σην αύλι͜α τ’ς εκάτσα Ατέ την πόρταν ’κ’ ένοιεν και με τα δάκρυ͜α εχπάστα Έλα, κόρη μ’, σα ήμαρτα σ’, θ’ ευτάγω σε μετάνοι͜ας Άνοιξον τα χ̌ερόπα σου κι έπαρ’ με σην εγκάλι͜α σ’ Ανάθεμα σε, ασ’χώρετον, πάντα γελούν τ’ ομμάτι͜α σ’ Άμον ντ’ εθέλ’νες είδες με, επέρες τα μουράτι͜α σ’ Λέγω σε, κόρη, λέγω σε, λέγω σε το τερτόπο μ’ Αν αγαπάς με πέ’ ατο μη τρώγω το καρδόπο μ’ Συλλογισμένα πορπατώ, τα χ̌έρι͜α μ’ σταυρωμένα Κανείς κακόν να μη παθάν’, πουλί μ’/ αρνί μ’, άμον εμέναν Λέγω σε, κόρη, λέγω σε, λέγω σε το τερτόπο μ’ Αν αγαπάς με πέ’ ατο μη τρώγω το καρδόπο μ’ Ανάθεμα σε, νε γαρή, ’κ’ ελέπ’ς πώς ανασύρω; Πασ̌κείμ’ ’γεννέθα για τ’ εσέν πάντα δάκρυ͜α να ’κχ̌ύνω; Έλα, κόρη μ’, σα ήμαρτα σ’, θ’ ευτάγω σε μετάνοι͜ας Άνοιξον τα χ̌ερόπα σου κι έπαρ’ με σην εγκάλι͜α σ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασύρω | κλαίω γοερά με λυγμούς | ||
| άνοιξον | (προστ.) άνοιξε | ||
| ασ’χώρετον | ασυγχώρητο | ||
| ατέ | αυτή | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αύλι͜α | αυλή | ||
| γαρή | σύζυγος, γυναίκα | karı | |
| ’γεννέθα | (εγεννέθα) γεννήθηκα | ||
| εγκάλι͜α | αγκαλιά | ||
| εθέλ’νες | ήθελες | ||
| εκάτσα | κάθισα | ||
| ελέπ’ς | βλέπεις | ||
| ένοιεν | άνοιγε | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| επέρες | πήρες | ||
| ετριγύλιζα | τριγύριζα, περιτριγύριζα | ||
| ευτάγω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| εχπάστα | αναχώρησα, κίνησα για | ||
| ήμαρτα | ήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| ’κχ̌ύνω | εκχύνω, χύνω, εκβάλλω | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παθάν’ | παθαίνει | ||
| πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
| πέ’ | (προστ.) πες | ||
| πορπατώ | περπατάω | ||
| τερτόπο | καημό, βάσανο, στενοχώρια | dert + -όπον (υποκορ.) | |
| χ̌ερόπα | χεράκια |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασύρω | κλαίω γοερά με λυγμούς | ||
| άνοιξον | (προστ.) άνοιξε | ||
| ασ’χώρετον | ασυγχώρητο | ||
| ατέ | αυτή | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αύλι͜α | αυλή | ||
| γαρή | σύζυγος, γυναίκα | karı | |
| ’γεννέθα | (εγεννέθα) γεννήθηκα | ||
| εγκάλι͜α | αγκαλιά | ||
| εθέλ’νες | ήθελες | ||
| εκάτσα | κάθισα | ||
| ελέπ’ς | βλέπεις | ||
| ένοιεν | άνοιγε | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| επέρες | πήρες | ||
| ετριγύλιζα | τριγύριζα, περιτριγύριζα | ||
| ευτάγω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| εχπάστα | αναχώρησα, κίνησα για | ||
| ήμαρτα | ήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| ’κχ̌ύνω | εκχύνω, χύνω, εκβάλλω | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παθάν’ | παθαίνει | ||
| πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
| πέ’ | (προστ.) πες | ||
| πορπατώ | περπατάω | ||
| τερτόπο | καημό, βάσανο, στενοχώρια | dert + -όπον (υποκορ.) | |
| χ̌ερόπα | χεράκια |

