
Στιχουργοί: Γιώργος Αμαραντίδης
Συνθέτες: Γιώργος Αμαραντίδης
Μαύρεσσα μελαχρινή, π’ ελέπ’ σε -ν- ομμάτι͜α ανοί͜ει Κι όντες εμπαίν’ σο χορόν παλληκάρι͜α παλαλών’ Έν’ το μυστικόν τ’ εμόν [Όι, όι, όι, όι, όι, τ’ εμόν] Κελαηδεί άμον πουλίν που στέκ’ ψηλά σο κλαδίν Σ’ ωμία τ’ς ’κχ̌ύν’ το μαλλίν, πώς να ’φτας υπομονήν; Έκαψεν τ’ εμόν την ψ̌ην [Όι, όι, όι, όι, όι, την ψ̌η μ’] Το φίλεμαν ατ’ς γλυκύν, ο χορός ατ’ς μερακλίν Η γλώσσα τ’ς σ’ εμέν βαρύν, καλατσ̌εύ’ με το πιτσ̌ίμ’ Πάντα εμέν ποτίζ’ χολήν [Όι, όι, όι, όι, όι, χολήν] Τ’ ορταρόπα τ’ς αρνομάλλ’, σην πελιάν εμέν θα βάλ’ Και σ’ ωμία τ’ς σύρ’ το σ̌άλ’ και τερεί τ’ εμόν το χάλ’ Για τ’ ατέναν «σούκ’ και λάλ’» [Όι, όι, όι, όι, «σούκ’ και λάλ’»] Είναν σύρ’, τον άλλον παίρ’ και σο χ̌έρ’ κρατεί μαχ̌αίρ’ Όθεν θέλ’, όθεν εμπαίν’ την δουλείαν ατ’ς τελέν’ Ασπροπρόσωπος εβγαίν’ [Όι, όι, όι, όι, όι, εβγαίν’]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανοί͜ει | ανοίγει | ||
| ατέναν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| δουλείαν | δουλειά | ||
| εβγαίν’ | βγαίνει | ||
| είναν | έναν, μία | ||
| ελέπ’ | βλέπει/βλέπω | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εμπαίν’ | μπαίνει | ||
| έν’ | είναι | ||
| καλατσ̌εύ’ | μιλάω/ει, συνομιλώ/ει, συζητώ/άει | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
| κρατεί | κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει | ||
| ’κχ̌ύν’ | εκχύνει, χύνει, εκβάλλει | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| λάλ’ | (προστ.) βγάλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| μαύρεσσα | μαύρη | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μερακλίν | μερακλίδικο | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| όντες | όταν | ||
| ορταρόπα | (υποκορ.) μάλλινες κάλτσες | ἀορτήρ | |
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| παλαλών’ | τρελαίνει | ||
| πελιάν | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| πιτσ̌ίμ’ | μορφή, όψη/πρόσωπο, σχέδιο, στυλ/τρόπος, κομψότητα | biçim | |
| ποτίζ’ | ποτίζω/ει, δίνω/ει σε κπ να πιει | ||
| σ̌άλ’ | σάλι, εσάρπα, γενικά είδος μάλλινου ύφασματος | şal/şāl | |
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| τελέν’ | (μεταβ.) τελειώνω/ει κτ | ||
| τερεί | κοιτάει | ||
| φίλεμαν | φιλί | ||
| ’φτας | (ευτάς) κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| χάλ’ | χάλι, κατάντια | hal/ḥall | |
| χολήν | θυμό | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ωμία | ώμοι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανοί͜ει | ανοίγει | ||
| ατέναν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| δουλείαν | δουλειά | ||
| εβγαίν’ | βγαίνει | ||
| είναν | έναν, μία | ||
| ελέπ’ | βλέπει/βλέπω | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εμπαίν’ | μπαίνει | ||
| έν’ | είναι | ||
| καλατσ̌εύ’ | μιλάω/ει, συνομιλώ/ει, συζητώ/άει | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
| κρατεί | κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει | ||
| ’κχ̌ύν’ | εκχύνει, χύνει, εκβάλλει | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| λάλ’ | (προστ.) βγάλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| μαύρεσσα | μαύρη | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μερακλίν | μερακλίδικο | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| όντες | όταν | ||
| ορταρόπα | (υποκορ.) μάλλινες κάλτσες | ἀορτήρ | |
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| παλαλών’ | τρελαίνει | ||
| πελιάν | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| πιτσ̌ίμ’ | μορφή, όψη/πρόσωπο, σχέδιο, στυλ/τρόπος, κομψότητα | biçim | |
| ποτίζ’ | ποτίζω/ει, δίνω/ει σε κπ να πιει | ||
| σ̌άλ’ | σάλι, εσάρπα, γενικά είδος μάλλινου ύφασματος | şal/şāl | |
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| τελέν’ | (μεταβ.) τελειώνω/ει κτ | ||
| τερεί | κοιτάει | ||
| φίλεμαν | φιλί | ||
| ’φτας | (ευτάς) κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| χάλ’ | χάλι, κατάντια | hal/ḥall | |
| χολήν | θυμό | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ωμία | ώμοι |

